Làm thế nào để xây dựng khả năng tự học cho trẻ tiểu học

I. Vì sao cần rèn luyện khả năng tự học ở trẻ?

Tự học được xem là trung tâm của việc tự tiếp cận với kiến thức mới và giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn. Tự học sẽ giúp trẻ phát triển khả năng tư duy cá nhân so với phương pháp truyền thống là giáo viên giảng, học sinh lắng nghe và ghi chép. Khả năng này không chỉ hỗ trợ trẻ trong việc học mà còn có thể phát triển trong tương lai sau này của con. Ví dụ: khả năng tư duy phân tích, tiếp cận được vấn đề sẽ dễ dàng nhìn thấy hướng đi, cải thiện công việc và nâng cao hiệu suất.

Giáo viên đóng vai trò hướng dẫn, trẻ vẫn tự học là chính

Đối với giáo dục, việc tự học giúp trẻ phát triển tư duy nên trẻ sẽ thường xuyên hỏi giáo viên rất nhiều vấn đề để được giải đáp thắc mắc. Để hỏi được như vậy, trẻ sẽ phải chuẩn bị trước ở nhà, chính vì thế cơ hội tiếp cận với kiến thức cũng sẽ nhiều hơn. Do đó, phụ huynh cần giúp trẻ phát huy khả năng tự học để giúp trẻ phát triển bản thân và tốt hơn mỗi ngày.

II. Tổng hợp những cách giúp trẻ chủ động trong học tập hiệu quả

1. Không gây áp lực cho trẻ

Hiện nay, các chương trình giáo dục đã ngày càng có nhiều đổi mới, đồng nghĩa với lượng kiến thức mà trẻ tiểu học ngày nay tiếp thu cũng bắt đầu tăng lên so với trước đây. Do đó, thay vì thúc ép trẻ ngồi vào bàn học với số lượng thời gian quy định, ba mẹ hãy quan tâm đến khối lượng kiến thức mà trẻ nhận được khi học.

Việc gây áp lực thời gian cho trẻ học không thể giúp trẻ học tốt hơn mà thực tế là đang giúp bố mẹ vơi đi nỗi lo lắng rằng các con sẽ không thể tiến bộ khi dành quá ít thời gian cho việc học. Thực chất, việc trẻ sẽ học gì, các con tiếp thu được bao nhiêu kiến thức mới là vấn đề phụ huynh nên quan tâm. Một trong những hệ lụy nếu ba mẹ thường xuyên nhắc nhở bé học bài sẽ khiến các con hình thành thói quen ỷ lại, khi nào người lớn nhắc thì lúc đó mới là giờ học.

Chính vì thế, phụ huynh hãy nhẹ nhàng và quan sát tình hình học tập của trẻ cũng như tâm trạng của các con trong những ngày mới bước chân vào Tiểu học. Dành thời gian vừa phải và hợp lý phù hợp với năng lực sẽ giúp các bé hứng khởi trong việc học tập.

2. Giúp trẻ phát triển tư duy phản biện

Trong sinh hoạt gia đình, ba mẹ nên tập cho trẻ phát biểu ý kiến cũng như lắng nghe và tôn trọng ý kiến của con để trẻ hình thành tư duy phản biện tốt hơn. Trong quá trình học tập, khi các bé tự do tiếp thu kiến thức theo cách của riêng mình thì vốn kiến thức sẽ trở nên đa dạng và phong phú hơn, từ đó trẻ rất muốn được phát biểu và phản biện khi thấy ý kiến khác chưa phù hợp.

Tư duy phản biện sẽ giúp một vấn đề được nhìn nhận từ các góc nhìn khác nhau, thế giới quan của trẻ cũng từ đó mà phát triển đa chiều hơn. Do đó, phụ huynh nên kiên nhẫn rèn luyện cho con khả năng này, đặc biệt là đối với những gia đình có trẻ thụ động.

3. Phát triển kỹ năng đọc - hiểu của con

Để tiếp thu những kiến thức mới, kỹ năng đọc hiểu đóng vai trò rất quan trọng. Ngày nay, khả năng đọc hiểu của trẻ tiểu học đã phát triển rất nhiều so với các thế hệ đi trước, nhờ vào những nền tảng được học từ bậc mầm non. Ví dụ như tại VAS, trẻ mầm non đã bắt đầu được dạy chương trình Tiền tiểu học của Anh quốc (Early Years Foundation Stage) với các kỹ năng tiền đọc và tiền viết cho cả 02 ngôn ngữ Anh - Việt để làm tiền đề cho trẻ theo chương trình Cambridge khi lên bậc Tiểu học.

Trẻ được tiếp xúc công nghệ từ sớm để bắt kịp thời đại 4.0 hiện nay

Bên cạnh việc học ở trường, phụ huynh cũng nên khuyến khích trẻ tìm tòi học hỏi những kiến thức thông qua sách báo, phim ảnh và mạng internet,... tìm những chủ đề mà trẻ yêu thích để kích thích trẻ phát triển kỹ năng này.

4. Giúp trẻ rèn luyện tính tự lập

Để định hướng cho trẻ trong việc chủ động học tập, phụ huynh có thể cùng con xây dựng kế hoạch học tập phù hợp với bản thân trẻ. Trong đó, trẻ được quyền lựa chọn các mục tiêu mà phụ huynh gợi ý, cam kết thực hiện mục tiêu cùng trẻ. Điều này sẽ giúp trẻ cảm thấy không bị quá sức và sẽ cảm thấy được ba mẹ tin tưởng nên từ đó sẽ không ngừng cố gắng và phấn đấu, nỗ lực trong học tập nhằm đạt được cam kết như ban đầu.

Phụ huynh chỉ nên đóng vai trò là người hỗ trợ trẻ xây dựng kế hoạch học tập khoa học, không nên thay trẻ vạch ra những định hướng mà ba mẹ mong muốn chứ không phải là trẻ mong muốn vì việc thường xuyên bị áp đặt sẽ khiến trẻ cảm thấy chán nản, thiếu tự tin vào bản thân, lâu dần sẽ gây ảnh hưởng đến việc học của chính các con. Ngoài ra, ba mẹ cũng nên để trẻ tự chọn lựa cách thức học tập phù hợp với bản thân vì khả năng tiếp thu của mỗi trẻ là rất khác nhau, chính vì thế để trẻ chủ động tiếp thu kiến thức là phương pháp học tập hiệu quả nhất.

5. Dành lời khen ngợi đúng lúc

Quá trình chủ động học tập đối với trẻ tiểu học sẽ gặp nhiều khó khăn, vì vậy phụ huynh có thể ủng hộ, khích lệ tinh thần của trẻ bằng những lời khen ngợi đúng thời điểm, tránh tình trạng ba mẹ sử dụng lời khen quá mức khiến trẻ tự cao và chủ quan, lơ là trong học tập vì nghĩ mình đã làm tốt rồi.

Đa phần các phụ huynh thường có xu hướng thưởng cho bé khi con đạt được thành tích học tập nhất định. Thực tế, việc này sẽ khiến trẻ hình thành suy nghĩ việc học của mình là cho người khác vì học sẽ được thưởng chứ không phải học vì bản thân. Có rất nhiều cách thể hiện sự tán dương trẻ, do đó ba mẹ nên cân nhắc để lựa chọn cách phù hợp nhất cho các con.

6. Xây dựng các hoạt động học tập sáng tạo

Lứa tuổi Tiểu học, trẻ còn ham chơi nên phần nhiều sẽ dễ bị gián đoạn và xao nhãng trong quá trình tự học. Vì thế, để giảm bớt sự hiếu động nhưng cũng không bắt trẻ phải ngồi học quá nhiều, ba mẹ hãy cùng con xây dựng các hoạt động vừa học vừa chơi như diễn kịch, nhập vai,... các trò chơi sáng tạo do cả gia đình cùng nghĩ ra lồng ghép bài học trong đó sẽ trở nên vui vẻ vá giúp trẻ dễ tiếp thu hơn.

Các buổi dã ngoại lồng ghép trong chương trình học sẽ tăng sự kích thích cho trẻ

III. Tìm kiếm lộ trình học tập tại các trường quốc tế

Ngoài việc ba mẹ thúc đẩy trẻ phát triển bằng các phương pháp trên, việc lựa chọn lộ trình học tập cho trẻ tại trường cũng là điều quan trọng. Với hàng loạt danh sách các trường tiểu học quốc tế tại TPHCM như hiện nay, VAS là đơn vị duy nhất tại TP.HCM cung cấp cả 3 lộ trình học tập chuẩn Cambridge với học phí chỉ bằng 2/3 học phí của chương trình tương đương ở các trường khác.

Đặc biệt tại các trường quốc tế như VAS, để thúc đẩy trẻ phát triển toàn diện, chương trình học thuật Cambridge từ Anh quốc được đưa vào giảng dạy xuyên suốt từ lớp 1 đến lớp 12 với đầu ra là chứng chỉ Tú tài quốc tế AS/ A level có giá trị trên toàn cầu song song với chương trình giáo dục quốc gia.

Về lộ trình học tập, VAS cung cấp 3 chương trình bao gồm:

- Chương trình tiếng Anh tăng cường

- Chương trình song ngữ

- Chương trình quốc tế hoàn toàn.

Để chọn được lộ trình học tập phù hợp với trẻ, ba mẹ cần lưu ý các vấn đề sau:

- Tìm hiểu kỹ về lộ trình học tập và các bằng cấp đầu ra – chọn những chương trình học tập xuyên suốt ở các cấp lớp, với chứng chỉ đầu ra được công nhận rộng rãi để thuận lợi khi du học và săn học bổng

- Đánh giá năng lực học tập của trẻ - Chương trình quốc tế hoàn toàn hoặc song ngữ đòi hỏi trẻ phải có một nền tảng tiếng Anh vững chắc. Nếu trẻ chưa thật sự tự tin về tiếng Anh, có thể bắt đầu bằng chương trình tiếng Anh tăng cường.

Trẻ tự tin phát triển tư duy lẫn thể chất

Định hướng phát triển của trẻ và dự toán khả năng tài chính của gia đình. Học phí trường quốc tế thường tăng dần theo các cấp lớp và cao nhất là chương trình quốc tế hoàn toàn. Tùy vào khả năng tài chính của gia đình, ba mẹ có thể định hướng cho trẻ theo học một lộ trình phù hợp nhất.

Hiện nay, VAS là đơn vị duy nhất tại TP.HCM cung cấp cả 3 lộ trình học tập chuẩn Cambridge với học phí chỉ bằng 2/3 học phí của chương trình tương đương ở các trường khác.

Với những thông tin trên đây, mong rằng sẽ cung cấp cho các bậc phụ huynh những thông tin bổ ích về các phương pháp giúp trẻ tự học. Ngoài ra, để tìm hiểu thêm về trường Quốc tế Việt Úc, ba mẹ có thể liên hệ ngay tại đây hoặc 0911 26 77 55

>>> Xem thêm: Top 20 trường tiểu học quốc tế tại TPHCM tốt nhất